Bollengebied
In de zomer van 2024 vroegen we wat jouw wensen voor de binnenduinrand zijn. Deze hebben we naast de verplichtingen gelegd die opgedragen worden vanuit Europa en het Rijk. Wat meteen duidelijk werd is dat er te weinig ruimte is om alles een plek te geven. Daarom is gekeken op welke plekken er keuzes gemaakt moeten worden. Hier zijn kansen en dilemma's in beeld gebracht en is gekeken naar mogelijke richtingen voor de toekomst van de binnenduinrand.
Op 1 juli heeft er een inloopavond plaatsgevonden in de Fablo tennishal in Haarlem. Tijdens deze avond zijn deze mogelijke richtingen (ontwikkelrichtingen) getoond. Dit zijn geen definitieve plannen. Ze helpen om in kaart te brengen wat er mogelijk is qua gebruik van het gebied in de toekomst, welke belangen er spelen en wat de consequenties van keuzes zijn voor bijvoorbeeld landbouw, natuur of recreatie. We zijn benieuwd of we de consequenties volgens jou goed in beeld hebben gebracht en of je daar aanvullingen op hebt.
Klik hier om terug te lezen wat er eerder is ingebracht door de omgeving. Hier lees je de korte samenvatting:
- Veel mensen hebben gereageerd op de plannen voor de toekomst van het Bollengebied.
Er is veel aandacht voor het huidige gebruik van het land én het landschap zelf. Een veelgehoorde wens is: laat het gebied blijven zoals het is. Mensen vinden het landschap bijzonder, mooi en typisch Nederlands. De bollenteelt hoort daarbij en wordt gewaardeerd als onderdeel van het cultuurhistorische landschap. - Sommige bewoners zeggen: dankzij de bollenteelt blijft hun kelder droog. Ondernemers willen de teelt graag verduurzamen, zolang hun bedrijf kan blijven bestaan. Maar er zijn ook zorgen over de invloed van de teelt op de waterkwaliteit, vooral in de Leidsevaart.
- Ook paardenhouderijen zijn belangrijk. Ze zijn al eeuwen onderdeel van de streek. Ze horen bij de cultuur en zorgen voor werk, sport, therapie en educatie. Kinderen leren er omgaan met dieren en krijgen verantwoordelijkheid.
- De camping Vogelenzang is kleinschalig en geliefd. Mensen maken zich zorgen over uitbreidingsplannen. Ze vrezen dat de camping verandert in een villawijk met permanente bewoning. Ook maken ze zich zorgen over extra verkeer en schade aan de natuur. Sommigen vragen zich af of de plannen passen binnen de regels voor dit gebied.
- De recreatiedruk in het gebied is groot. Fietsen langs de Vogelenzangseweg is nu al onveilig. Ook op de Vogelenzangseduinweg in de Amsterdamse Waterleidingduinen is het erg druk.
- De wens om het rustige, groene landschap te behouden, leeft sterk. Tegelijk zijn er spanningen met doelen voor natuurherstel, waterkwaliteit, recreatie en biodiversiteit.
Ontwikkelrichting Bollengebied
- De provincie wil 47 hectare kruiden- en faunarijk grasland aanleggen. Dat hoort bij de natuurdoelen (NNN) en is goed voor de biodiversiteit.
- Het gebied moet schoner en beter bestand zijn tegen klimaatverandering. Daarvoor moeten we de waterkwaliteit verbeteren, het grondwater beschermen en beter omgaan met verzilting.
- Er komt meer Groen-Blauwe Dooradering (GBDA).Dat is goed voor het water, het landschap én recreatie.
- De cultuurhistorie biedt kansen. We kunnen historische lijnen gebruiken als basis voor de inrichting. Ook kun je hier extra ruimte maken voor wandelen buiten het Natura 2000-gebied, bijvoorbeeld via ommetjes.
- In het zuiden van Vogelenzang is diepe kwel aanwezig. Hier is geen NNN-doel. Toch zijn er kansen voor natte natuur, maar die zijn technisch lastig. Er is veel water nodig, schone grond én goede verbinding met andere natuurgebieden. Droge natuur kan wel, maar daar ligt geen opgave.
- Bollenteelt heeft nu veel invloed op de waterkwaliteit. De doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) worden nog niet gehaald. Uiterlijk in 2027 moet de bollenteelt de uitstoot naar het water flink verminderen. Dit kan bijvoorbeeld door natuurvriendelijke oevers aan te leggen en minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.
- Recreatie-uitbreiding, zoals op de camping, moet goed worden getoetst. Bijvoorbeeld op de gevolgen voor het landschap, het Natura 2000-gebied en verkeersdrukte.
- Het recreatief netwerk naar de Waterleidingduinen moet sterker worden. In de duinen mag alleen gewandeld worden, geen fietsen.
Het BPL (Bijzonder Provinciaal Landschap) omvat restanten van het strandwallen- en strandvlaktenlandschap en is aangewezen vanwege zijn bijzondere landschappelijke, aardkundige, ecologische of cultuurhistorische waarde, en het te behouden van zichtlijnen. Ontwikklingen rond N2000 en in het Bijzonder Provinciaal Landschap. Een mogelijke uitdaging is de toename van recreatiedruk en verkeersoverlast door de uitbreiding van de camping naast het N2000 gebied. Tevens kan woningbouw een effect hebben op de stikstofdepositie op het gebied. Deze ontwikkeling strookt tevens niet met de waarden vastgelegd in het BPL.
Oppervlaktewater polder en boezem krijgt te maken met verzilting. Visie is nodig op hoe hiermee om te gaan, bijv. door lokaal meer zoet water te bergen of vast te houden. Opgave voor het klimaatbestendig inrichten van droogtegevoelige natuur en het vasthouden van gebiedseigen water.
Het is belangrijk om in lokale recreatiebehoeften te voorzien, bijv. met ommetjes Kwelindicatoren (Hydrologisch onderzoek, Tauw 2024)
Verbeteren van het watersysteem en waterkwaliteit van KRW wateren (zoals Leidsevaart) door natuurlijke inrichting van sloten bovenstrooms. Transitie bollenteelt. Om doelen van waterkwaliteit en biodiversiteit (KRW) te halen is emissieloze bollenteelt noodzakelijk. Beoogd NNN met ambitietype Kruiden- en faunarijk grasland (N12.02) is realiseerbaar op de Agrarische graslanden (Basisregistratie gewassen). De begrensde NNN op Agrarische graslanden (Basisregistratie gewassen) zijn niet kansrijk voor grondwaterafhankelijke natte natuurtypen. Hier is extensivering i.c.m. groenblauwe dooradering of het realiseren van drogere natuurtypen aan de orde.
Mogelijke richtingen en gevolgen
De ontwikkelrichting voor dit gebied vraagt om keuzes. Die keuzes hebben gevolgen voor het gebruik van het land. Er zijn twee mogelijke richtingen voor de toekomst van het gebied. Helaas is een keuze niet zonder gevolgen.
- Richting 1: Is om meer droge natuur te maken, zoals kruiden- en faunarijk grasland binnen het NNN-gebied. In dat geval is vee- en paardenhouderij niet meer mogelijk. De hectares NNN worden dan volledig ingericht. Dit zorgt voor minder stikstof in het Natura 2000-gebied. Maar er zijn ook nadelen. Agrariërs kunnen het landschap en de cultuurhistorische elementen niet meer beheren. Ook verdwijnt de paardenrecreatie uit het gebied.
- Richting 2: is om het NNN deels of niet te realiseren, maar wél in te zetten op de aanleg van Groenblauwe Dooradering (GBDA). Vee- en paardenhouderij kunnen dan blijven bestaan, al moet dat wel minder intensief. Er zijn juridische gevolgen, omdat het NNN-doel dan niet volledig wordt gehaald. Daarom moet worden gezocht naar andere manieren om de natuurdoelen te halen. De paardenrecreatie blijft dan deels behouden. Ook kunnen agrariërs bijdragen aan het beheer van het landschap. Wel vraagt de aanleg van GBDA ruimte langs watergangen. De afname van stikstof is in deze optie kleiner dan in de eerste.
No regret-maatregelen
Een no-regret maatregel is een slimme actie die je kunt doen, die altijd iets oplevert, geen grote risico’s heeft en later geen spijt veroorzaakt, wat er ook gebeurt. Voor dit gebied zijn de volgende no-regret maatregelen gevonden.
- Verbeter de fietsroute rond de Waterleidingduinen (niet erdoorheen). Maak het recreatief netwerk veiliger, ook bij de N206. Zorg voor meer wandelmogelijkheden en veilige ommetjes.
- Ga in gesprek met ondernemers. Bespreek hun toekomst en kijk naar nieuwe verdienmodellen. Misschien zijn er andere manieren om doelen te halen tussen duinen en strandwal.
De reactiemogelijkheid is gesloten. Reageren kon tot 14 juli.
Aan iedereen die heeft gereageerd:
We ontvingen 30 reacties. Bedankt voor het delen van ideeën en zorgen.
Er zijn veel zorgen over strengere stikstofregels, hogere kosten en het waardeverlies van landbouwgrond.
Er is ook weerstand tegen mogelijke bebouwing. Sommige reacties gaan over de natuurplannen bij de
bollenvelden. En er is zorg dat het uitzicht en de openheid van het landschap verdwijnen. De reacties
geven een goed beeld van de mogelijke gevolgen voor bewoners, ondernemers en gebruikers van het
gebied. Ze maken duidelijk welke gevolgen sommige keuzes kunnen hebben voor wonen, werken en leven
in het gebied. Dit helpt de bestuurders bij het maken van keuzes. We nemen dit mee in het rapport.
Ik kies voor richting 1. Er is te vaak weggekeken van de toekomst
Ik steun richting 1. Mbt bollengebied: Een gedeelte van de nieuwe natuur kan beter op plaatsen met veel kwelwater komen, binnen hetzelfde deelgebied. In de omgeving van natuurgebied Buitenplaats Leyduin is veel schoon kwelwater aanwezig, maak daar weilanden voor orchideeën en vlinders. Maak bij Santpoort meer natte natuur, zoals hooilanden. Hier komt veel schoon kwelwater uit de duinen naar boven. Maak bij Vogelenzang meer droge natuur. En stop daar bemesting.
Langs de binnenduinrand ligt al langer de wens om hier een hydrologische buffer aan te leggen om natuurherstel in de duinen mogelijk te maken en een overgang te creeeren tussen bollenteelt en natuur. De graslanden bij De Zilk lenen zich goed voor de ontwikkeling van kruiden- en faunarijk grasland en een blauwe dooradering.
Richting 1, meer natuur maar wel kijkend naar het landschap en gebruikmakend van plaatsen waar binnen dit gebied veel kwelwater omhoog komt. Dat biedt kansen om bloemrijke graslanden met orchideeën aan te leggen wat weer goed is voor bestuivende insecten die momenteel hard in aantallen afnemen: solitaire bijen, hommels en vlinders.
wij kiezen voor het gebruik zoals het nu is. de bollenteelt behouden in het gebied. de weilanden behouden in het gebied met hu huidige functie. de provincie legt de huidige gebruikers allerlei maatregelen en verplichtingen en verboden op in uw nieuwe plannen. dit kan een ondernemer niet meer aan. de bollenteelt is al jaren heel hard op weg naar emmissie-arm telen. die lukt met vallen en opstaan. de provincie moet deze telers dan wel de tijd geven om emissie-arm telen te bereiken .
Ik kies voor richting 1. In het bollengebied is verbetering van de waterkwaliteit goed voor mens, dier en plant. Beter gebruik van de kwel en vasthouden van kwelwater is daarbij essentieel. Dit is uitstekend water voor de ontwikkeling van vochtige en natte natuur, met meer biodiversiteit.
ook hier voorkeur voor Richting 2
de planmakers van dit verwerpelijke plan denken dat de bollentelers binnen een paar jaar kunnen veranderen van gewone kwekers naar bioboeren. dit is een utopie. bollentelen kan niet zonder ondersteunende chemie, en de verwachtte biologische middelen worden door onze overheid massaal tegengehouden. dit geldt overigens ook voor de hele land en tuinbouw, we willen met zn allen goedkoop voedsel , bij de teelt hiervan wordt chemie gebruikt.
als de provincie een blauwe lijn trekt op \- 500 meter van het duingebied waarbinnen dan allerlei nieuwe regels gaan tellen voor de bollenteelt dan zegt zij eigenlijk tegen de telers : rot maar op, we willen jullie hier niet meer. !!!! dan kan de provincie een grote planschade claim van de telers verwachten. zij zitten hier al meer dan 100 jaren, zij hebben ook rechten. de provincie speelt dit spel van het verkrijgen van de hele binnenduinrand erg sluw. dit is een uitrookbeleid.
de provincie heeft in de persoon van de vorige gedeputeerde mevr Rommel de bollenkwekers verzekerd dat de NNN niet over hun percelen zou worden gelegd . nu hebben de huidige planmakers verzonnen dat er dan wel een lijn getrokken wordt op +\- 500 mtr van de duinvoet waarvoor de kwekers allerlei beperkingen wordt opgelegd om bollen te kunnen telen . dit is verkapte annexatie van het gebied walchelijk
in dit plan van de provincie wordt gesproken over NNN , over ecologische verbindings-zone's over groen-blauwe dooradering over gebieden waarbinnen het huidige gebruik aan allerlei nieuwe beperkende regels wordt onderworpen. dit moet doorgedrukt worden, dit is allemaal belangrijker dan het huidige gebruik en de huidige bewoners in de ogen van de planmakers. dit alles overziend
constateer ik dat de provincie het hele gebied claimt voor natuur. hoogst verwerpelijk.
Ik pleit voor richting 1: meer natuur. Het prachtige Leyduin moet beschermd en verder ontwikkeld worden.
Ik vind het lastig te kiezen voor 1 of 2. NNN realiseren is noodzakelijk en een goed idee. Wel zou ik in het gebied ruimte willen laten of maken voor natuurinclusieve landbouw. Landbouw zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Dat kan namelijk heel goed bijdragen aan biodiversiteit en een vorm van beheer en gebruik van het gebied. In andere gebieden worden al dergelijke combinaties gemaakt, zoals Natuurmonumenten bij de Rotterdam samen werkt met Rotterdam de boer op.
In het Bollengebied zou men voor richting 1 moeten gaan: meer natuur. Een deel van de nieuwe natuur zou beter tot zijn recht komen op plekken met veel kwelwater, mits dit binnen hetzelfde deelgebied blijft. Rondom natuurgebied Buitenplaats Leyduin zijn dergelijke locaties aanwezig, met schoon kwelwater, waar waardevolle graslanden met orchideeën en vlinders ontwikkeld kunnen worden.
In het Bollengebied zou men voor richting 1 moeten gaan: meer natuur
Als eigenaar van een perceel bollengrond reageer ik op Uw plannen voor stikstofvermindering.
Indien het in de toekomst onmogelijk wordt om de grond te blijven be-telen wordt de waarde van de grond sterk verminderd.
Er is ook door deskundigen bewezen dat de bollenteelt geen invloed heeft op de drinkwatervoorziening van de AWD. Als er rigoureuze maatregelen worden genomen tegen stikstof wordt het onmogelijk om bollen te blijven telen.
A.J.M.Romijn
Meer natuur is noodzaak, zeker in randstedelijke gebieden
Richting 1 heeft mijn voorkeur
500 meter zone buiten de N2000 gebieden moet verdwijnen. Bloembollen voeren stikstof af wat positief is voor de natuur. Zo’n zone veroorzaakt waarde vermindering van de gronden. Deze zal waarde verminderen zal zeker bij de provincie neer gelegd worden
Richting 1 heeft mijn voorkeur.
Ik ben voor richting 1: uitvoering NNN. Er lopen te veel paarden en koeien in dit gebied, dat was vroeger niet zo en is dus geen cultuurhistorie maar geld verdienen. Extra aandacht nodig voor snelheidsbeperking Vogelenzangseweg en een goed fietspad aan de weilandzijde van de weg.
Andere opties zijn voor bollenveld: kleinschalige gifvrije bollenteelt en/of biologische landbouw met landwinkel.
NNN geld besteden voor rechttrekken blunder vd gaarne op te heffen Gem Bloemendaal is geldverspilling.
Ik kies voor richting 2. Veehouderij en bollenteelt zijn ook prachtige natuur
richting 1: meer natuur. De paarden zorgen voor overbemesting, de bollen voor vergiftiging van grond en water.
Het bevreemdt dat de tekst op de kaart over ontwikkelingen op camping Vogelenzang dermate vaag is. Wees duidelijk: de geplande 350 bungalows vormen een ongewenst grote inbreuk op het door de provincie beschermde landschap. Zie omgevingsverordening.
Door de bouw en het gebruik van 350 bungalows zijn voorts significante effecten te verwachten op Natura 2000 wat in strijd zou zijn met de wet. En volgens gemeente en provincie laat het geldende omgevingsplan geen extra bungalows meer toe. Alle reden dus voor gerichte actie van de provincie. Is een gedeeltelijke omvorming tot NNN-gebied een oplossing?
Ook hier geldt voor mij richting 1 als meest aantrekkelijk . Fietsroutes verbeteren is zeker aan te raden maar idd niet door de welke duinen dan ook.
Geleidelijke overgangen van grondsoort en hoogtes zijn van nature hotspots voor planten, insecten en bodemleven. Dus zou natuur versterkt worden door de nu zeer abrupte overgangen van duinen naar de meters lager gelegen (afgegraven) bollenvelden te herstellen tot schuintes waarin het duin geleidelijk overgaat in bollenstreek. Zelfs als zo'n gradiënt al op AWD terrein gestart wordt zou het nog steeds in zijn geheel een interessanter gebied leveren. Het laagste stuk zou dan moeras kunnen zijn,
...Voor dit natte laagste deel is het essentieel dat er geen gif vanuit de bollenteelt in kan sijpelen of waaien. Dus enkel teelt zonder bestrijdingsmiddelen in de eerst honderden meters.De natte randzone kan dan ook als natuurlijke afscheiding tussen AWD en akkers dienst doen. Om deze permanent nat te houden moet er (los van of er kwel is) sowieso een aanvoer gecreëerd worden, bijv. water vanuit Leidse Vaart of AWD. Voor het gradiënt geldt: hoe geleidgelijker hoe beter, dus bijv. over 100m
Fietsers kunnen over de tweede doodweg de Vogelezangeweg bereiken, wat nu in de praktijk ook al een gebruikelijke N-Z-route is. Die kan veiligerer gemaakt worden door de 206-status van de Vogelezangseweg te verleggen naar de Leidevaartweg, en de Vogelezangseweg voor auto's te versmallen en voor fietsers te verbreden. Waar in de plannen aan extra fietspad door of pal langs de duinen gerept wordt wil ik pleiten dit voor wandelen te reserveren.
Ik zie bij mijn twee posts over gradiënt veel aansluiting bij al gepresenteerde plannen, maar stel dus voor eenmalig het gradient van vroeger te herstellen met behulp van het AWD-zand op die rand door AWD rand deels vergraven en zand in buitenste bollenakkers te laten overgaan (die dan dus grotendeels droge duinen zullen vormen). Vanaf de andere kant de bodem uit de uitgegraven rand dan ook weer gebruiken voor het langzaam oplopend gradiënt richting duinrand.
Blijf me betrekken en houd me op de hoogte.