Vogelenzang
In de zomer van 2024 vroegen we wat jouw wensen voor de binnenduinrand zijn. Deze hebben we naast
de verplichtingen gelegd die opgedragen worden vanuit Europa en het Rijk. Wat meteen duidelijk werd is
dat er te weinig ruimte is om alles een plek te geven. Daarom is gekeken op welke plekken er keuzes
gemaakt moeten worden. Hier zijn kansen en dilemma's in beeld gebracht en is gekeken naar mogelijke
richtingen voor de toekomst van de binnenduinrand.
Op 1 juli heeft er een inloopavond plaatsgevonden in de Fablo tennishal in Haarlem. Tijdens deze avond
zijn deze mogelijke richtingen (ontwikkelrichtingen) getoond. Dit zijn geen definitieve plannen. Ze helpen om
in kaart te brengen wat er mogelijk is qua gebruik van het gebied in de toekomst, welke belangen er spelen
en wat de consequenties van keuzes zijn voor bijvoorbeeld landbouw, natuur of recreatie. We zijn benieuwd
of we de consequenties volgens jou goed in beeld hebben gebracht en of je daar aanvullingen op hebt.
Klik hier om terug te lezen wat er eerder is ingebracht door de omgeving. Hier lees je de korte samenvatting:
-
Veel mensen in de buurt willen het landschap graag houden zoals het nu is. Ze vinden het een
uniek stukje Nederland. Het heeft een echt "oer-Hollands" gevoel. Je ziet hier zee, zand, duinen, oude boerderijen, graslanden, bomen en dieren zoals koeien, schapen, geiten en paarden. Mensen vinden hier rust en groen. Dat is bijzonder in de drukke Randstad. -
Er is een sterke wens om het open landschap van de strandvlakte bij Vogelenzang en het gebied tussen Aerdenhout en Vogelenzang te behouden. Mensen zijn bang dat vooral woningbouw dit gebied blijvend verandert.
-
Een belangrijk punt voor veel omwonenden is het behoud van de paardenhouderijen en
paardenpensions. Deze horen al eeuwen bij het gebied. Ze zijn belangrijk voor de cultuur. -
Ook zorgen deze bedrijven voor werk. Maar vooral de sociale waarde is groot. Ze bieden sport en ontspanning voor jong en oud. Ook zijn ze belangrijk voor dagbesteding, coaching en lessen in verantwoordelijkheid en zorg.
-
Mensen zijn bang dat deze stallen en de 150 recreatiepaarden verdwijnen. Dit kan gebeuren als de grond wordt gebruikt voor natuur binnen het NNN. Veel mensen vragen om deze waardevolle plekken mee te nemen in de plannen.
-
Boeren en ondernemers willen duidelijkheid over de toekomst. Ze willen weten wat de regels en doelen zijn, zodat ze kunnen investeren.
-
Veel mensen zijn tegen woningbouw in het open groene gebied. Vooral het Manpadslaangebied moet groen blijven. Dit gebied is een belangrijke schakel in de natuur. Mensen zeggen: "Zeg ook eens nee tegen woningbouw."
- De Vogelenzangseweg wordt als onveilig ervaren. Auto’s rijden te hard. Er is behoefte aan
snelheidsverlaging, meer handhaving en aparte paden voor fietsers, wandelaars en paarden.
Ontwikkelrichting Vogelenzang
- De belangrijkste richting is het versterken van de natuur (biodiversiteit).
- Dit gebeurt onder andere door delen van het NNN nog in te richten. Dat kan op plekken met veel kans op goede natuur.
- Tussen buitenplaats Leyduin en het spoor is er kans op natte natuur, zoals vochtig hooiland. Boeren kunnen dit gebied nog beperkt gebruiken. Het gaat hier vooral om het verbeteren van de bestaande natuur.
- Tussen de duinen en de strandwal ligt begrensd NNN-gebied met het doel ‘kruiden- en faunarijk grasland’. Hier is weinig kans op natuur die afhankelijk is van grondwater. In dit gebied moeten gesprekken komen met grondeigenaren. Doel is om de natuurdoelen te halen. Inrichten van NNN is een manier om dat te doen.
- Er kan worden gezocht naar een slimme indeling van het gebied. Natuur, landbouw en water kunnen worden gecombineerd.
- Doel is een sterke verbinding tussen de duinen en de strandwal. Dat helpt de biodiversiteit én de natuurverbinding tussen de duinen, Leyduin en Haarlemmermeer.
- Boeren geven aan dat hun sloten vaak droog staan. Door duinrellen te herstellen en groen-blauwe dooradering (GBDA) aan te leggen, blijft regenwater langer in het gebied. Dat verbetert ook de waterkwaliteit.
- Minder intensief gebruik van de grond of aanpassing van landbouw helpt ook. Het zorgt voor meer natuur en minder vervuiling van het water.
- Voor 42 hectare bollenteelt gelden verplichtingen om de waterkwaliteit snel te verbeteren. Er mag geen vervuiling in de Trekvaart komen.
- Deskundigen zeggen dat bollenteelt geen invloed heeft op het grondwatergebied van de Waterleidingduinen.
- In het gebied recreëren veel mensen. Daarom is het belangrijk om wandelroutes te verbeteren en de Vogelenzangseweg veiliger te maken voor fietsers.
- Ook het behouden van het historische landschap hoort bij de ontwikkelrichting. Woningbouw moet passen binnen het beleid voor bijzonder provinciaal landschap.
Kwelindicatoren. Hier lijken gebieden met kwel of infiltratie op relatief korte afstand te liggen. Dit biedt potenties voor natte natuur in N2000 gebied en ten oosten van de strandwal.
De 500-meter zone rond Natura 2000 is relevant in relatie tot lokale stikstofbronnen. Vrijwel de gehele binnenduinrand regio bij Vogelenzang valt binnen deze zone. Beoogd NNN. Het gaat hier om Agrarische graslanden (Basisregistratie gewassen) tegen het N2000 gebied aan. Op deze percelen ligt het ambitietype N12.02 Kruiden- en faunarijk grasland. Tussen N2000 gebied en de strandwal is geen potentie voor natte natuur. Gesprek met stakeholders is nodig om te bepalen hoe de doelen het best kunnen worden bereikt.
Stal ‘s-Gravenweg. De agrarische gronden van deze onderneming zijn begrensd als NNN met ambitietype N12.02 Kruiden- en faunarijk grasland. Een veehouderij met schapen, zijn agrarische gronden zijn begrensd als NNN met Kruiden- en faunarijk grasland.
TOP-punt. Wens om de recreatieve fietsverbindingen te verbeteren en een toeristisch overstappunt te realiseren ter spreiding en sturing van recreatieve druk op het gebied.
Verbeteren oversteek tussen gebied Manpadslaan en Buitenplaats Leyduin
Verbeteren van het watersysteem en waterkwaliteit van KRW wateren (zoals Leidsevaart) door natuurlijke inrichting van sloten bovenstrooms. Kwelindicatoren. Oostelijk van de standwal ligt potentie om natte natuur te ontwikkelen (expertsessie 4 juni 2025)
De Vogelenzangseweg (N206) is onveilig voor fietsers. Oplossing is niet eenvoudig. Transitie bollenteelt. Om doelen van waterkwaliteit en biodiversiteit (KRW) te halen is emissieloze bollenteelt noodzakelijk.
Behoud cultuurhistorisch ensemble. Bij de strandvlakte horen generaties oude boerderijen die liggen in zichtlijnen van Vogelenzang en Leyduin. Voor een goed beeld van de cultuurhistorische waarde is het belangrijk om niet alleen naar één buitenplaats te kijken, maar naar het hele ensemble van zichtlijnen, slotenstructuur en hoe de boerderijen en buitenplaatsen daarin passen. Oppervlaktewater polder en boezem krijgt te maken met verzilting. Visie is nodig op hoe hiermee om te gaan, bijv. door lokaal meer zoet water te bergen of vast te houden. De natuurverbinding ZNV1 tussen de binnenduinrand met Haarlemmermeer en omgeving is kansrijk om te realiseren. Groenblauwe Dooradering wordt gezien als een strategie voor natuurontwikkeling buiten de kerngebieden zoals Natura 2000 en het Natuurnetwerk Nederland (NNN).
Mogelijke richtingen en gevolgen
De ontwikkelrichting voor dit gebied vraagt om keuzes. Die keuzes hebben gevolgen voor het gebruik van het
land. Er zijn twee mogelijke richtingen voor de toekomst van het gebied. Helaas is een keuze niet zonder
gevolgen.
De aanleg van Natuurnetwerk Nederland (NNN) past niet bij de huidige manier van landbouw. Dat geeft
twee richtingen voor de toekomst.
- Richting 1: Meer droge natuur (zoals kruiden- en faunarijk grasland)
In deze optie wordt het NNN volledig aangelegd. Dat is goed voor de natuur en zorgt voor minder stikstof in het Natura 2000-gebied. Maar er zijn ook nadelen. Boeren kunnen dan niet blijven en het landschap wordt niet meer door hen onderhouden. Ook verdwijnt de mogelijkheid voor paardenrecreatie. - Richting 2: Geen of deels NNN, maar wel ruimte voor groen-blauwe netwerken
In deze optie blijft vee- en paardenhouderij mogelijk, al wel minder intensief. Boeren kunnen zo blijven bijdragen aan het beheer van het landschap en cultuurhistorisch erfgoed. De provincie moet dan wél ergens anders ruimte vinden voor de natuurdoelen van het NNN. Ook is er grond nodig voor de aanleg van groen-blauwe netwerken, bijvoorbeeld langs sloten en greppels.
No regret-maatregelen
Een no-regret maatregel is een slimme actie die je kunt doen, die altijd iets oplevert, geen grote risico’s heeft en
later geen spijt veroorzaakt, wat er ook gebeurt. Voor dit gebied zijn de volgende no-regret maatregelen
gevonden.
- Verbeter de fietsroute rond de AWD. Maak meer wandelroutes. Maak het fietspad langs de N206 veiliger.
- Praat met ondernemers. Bespreek hun toekomst en mogelijke nieuwe verdienmodellen. Kijk samen hoe de natuurdoelen ook op andere manieren gehaald kunnen worden.
Laat hieronder je reactie achter
Maak jij je ergens zorgen over? Missen we belangrijke dingen? Of zie je juist positieve kanten aan de
beschreven richtingen voor de toekomst? We horen graag wat jij hiervan vindt.
Ik kies voor richting 1. Er is te vaak weggekeken van de toekomst
Ik steun richting 1. Mbt bollengebied: Een gedeelte van de nieuwe natuur kan beter op plaatsen met veel kwelwater komen, binnen hetzelfde deelgebied. In de omgeving van natuurgebied Buitenplaats Leyduin is veel schoon kwelwater aanwezig, maak daar weilanden voor orchideeën en vlinders. Maak bij Santpoort meer natte natuur, zoals hooilanden. Hier komt veel schoon kwelwater uit de duinen naar boven. Maak bij Vogelenzang meer droge natuur. En stop daar bemesting.
Richting 1, meer natuur maar wel kijkend naar het landschap en gebruikmakend van plaatsen waar binnen dit gebied veel kwelwater omhoog komt. Dat biedt kansen om bloemrijke graslanden met orchideeën aan te leggen wat weer goed is voor bestuivende insecten die momenteel hard in aantallen afnemen: solitaire bijen, hommels en vlinders.
Langs de binnenduinrand ligt al langer de wens om hier een hydrologische buffer aan te leggen om natuurherstel in de duinen mogelijk te maken en een overgang te creeeren tussen bollenteelt en natuur. De graslanden bij De Zilk lenen zich goed voor de ontwikkeling van kruiden- en faunarijk grasland en een blauwe dooradering.
Ik kies voor richting 1. In het bollengebied is verbetering van de waterkwaliteit goed voor mens, dier en plant. Beter gebruik van de kwel en vasthouden van kwelwater is daarbij essentieel. Dit is uitstekend water voor de ontwikkeling van vochtige en natte natuur, met meer biodiversiteit.
Meer natuur is noodzaak, zeker in randstedelijke gebieden
wij kiezen voor het gebruik zoals het nu is. de bollenteelt behouden in het gebied. de weilanden behouden in het gebied met hu huidige functie. de provincie legt de huidige gebruikers allerlei maatregelen en verplichtingen en verboden op in uw nieuwe plannen. dit kan een ondernemer niet meer aan. de bollenteelt is al jaren heel hard op weg naar emmissie-arm telen. die lukt met vallen en opstaan. de provincie moet deze telers dan wel de tijd geven om emissie-arm telen te bereiken .
als de provincie een blauwe lijn trekt op \- 500 meter van het duingebied waarbinnen dan allerlei nieuwe regels gaan tellen voor de bollenteelt dan zegt zij eigenlijk tegen de telers : rot maar op, we willen jullie hier niet meer. !!!! dan kan de provincie een grote planschade claim van de telers verwachten. zij zitten hier al meer dan 100 jaren, zij hebben ook rechten. de provincie speelt dit spel van het verkrijgen van de hele binnenduinrand erg sluw. dit is een uitrookbeleid.
de provincie heeft in de persoon van de vorige gedeputeerde mevr Rommel de bollenkwekers verzekerd dat de NNN niet over hun percelen zou worden gelegd . nu hebben de huidige planmakers verzonnen dat er dan wel een lijn getrokken wordt op +\- 500 mtr van de duinvoet waarvoor de kwekers allerlei beperkingen wordt opgelegd om bollen te kunnen telen . dit is verkapte annexatie van het gebied walchelijk
de planmakers van dit verwerpelijke plan denken dat de bollentelers binnen een paar jaar kunnen veranderen van gewone kwekers naar bioboeren. dit is een utopie. bollentelen kan niet zonder ondersteunende chemie, en de verwachtte biologische middelen worden door onze overheid massaal tegengehouden. dit geldt overigens ook voor de hele land en tuinbouw, we willen met zn allen goedkoop voedsel , bij de teelt hiervan wordt chemie gebruikt.
in dit plan van de provincie wordt gesproken over NNN , over ecologische verbindings-zone's over groen-blauwe dooradering over gebieden waarbinnen het huidige gebruik aan allerlei nieuwe beperkende regels wordt onderworpen. dit moet doorgedrukt worden, dit is allemaal belangrijker dan het huidige gebruik en de huidige bewoners in de ogen van de planmakers. dit alles overziend
constateer ik dat de provincie het hele gebied claimt voor natuur. hoogst verwerpelijk.
Ik pleit voor richting 1: meer natuur. Het prachtige Leyduin moet beschermd en verder ontwikkeld worden.
Blijf me betrekken en houd me op de hoogte.